Mynd i’r Afael â Thlodi Bwyd a Diogeledd Bwyd

Mae tlodi bwyd yn bryder cynyddol ar draws Cymru. Mae Cynghorau Cymuned a Thref mewn sefyllfa dda i gefnogi pobl leol trwy gynnig atebion ymarferol, lleol sy’n ymateb i anghenion ar y pryd a heriau hirdymor.

Gall cynghorau chwarae rôl rymus yn mynd i’r afael ag anniogeledd bwyd—trwy gefnogi prosiectau bwyd lleol, lleihau stigma, neu adeiladu partneriaethau sy’n gwella gallu pobl i gael bwyd da. Mae gweithredu lleol yn  gofalu fod pobl sy’n wynebu caledi yn cael eu trin gydag urddas, parch, ac yn cael cefnogaeth wirioneddol. Mae maint y mater yn frawychus: dosbarthwyd mwy na 3.1 miliwn o barseli bwyd argyfwng yng ngwledydd Prydain dros y flwyddyn ddiwethaf gan rwydwaith  Trussell Trust, ac aeth mwy nac 1.1 miliwn i blant. Yng Nghymru, mae 29% o blant yn byw mewn tlodi, ac mae bron i 1 aelwyd o bob 5 yn profi anniogeledd bwyd.

Mae’r dudalen hon yn cynnig canllawiau, dolenni ariannu, ac enghreifftiau o beth sy’n gweithio ledled Cymru i helpu cynghorau i ymateb yn effeithiol i’r anghenion cynyddol hyn.

Adnoddau i Gynghorau

Signposting Support – Where to Direct Residents

Help residents facing food insecurity by referring them to these national and local resources:

• The Trussell Trust – Dewch o Hyd i Fanc Bwyd
• Cynllun Cychwyn Iach – cymorth i famau beichiog a mamau â phlant ifanc
• Banciau bwyd lleol, oergelloedd cymunedol, a phantris
• FareShare Cymru – Bwyd Dros Ben ar gyfer Elusennau
• Fforwm Argyfwng Costau Byw (Grŵp Facebook)

Beth All Cynghorau Wneud

• Cefnogi neu drefnu oergelloedd cymunedol, pantris, neu fanciau bwyd
• Partneru gydag elusennau, ysgolion, ac archfarchnadoedd lleol
• Hyrwyddo prosiectau coginio iach a phrydau cost isel
• Cychwyn neu gefnogi prosiectau tyfu (gerddi, rhandiroedd)
• Lleihau stigma trwy ddefnyddio iaith gynhwysol a lleoedd croesawgar
• Cynnwys pobl leol wrth gynllunio a chynnal prosiectau bwyd.

Enghreifftiau o Gymru:

• Mae Cyngor Cymuned Llannon yn cynnal Clwb Cinio a Chlonc gyda thrafnidiaeth gymunedol
• Mae Cyngor Tref Y Trallwng yn rheoli stondin bwyd dros ben ac yn tyfu llysiau gyda’r gwasanaeth prawf
• Mae Cyngor Tref Cwmaman yn cynnig parseli bwyd wedi’r Nadolig
• Mae Cyngor Tref Gorseinon wedi cael arian ar gyfer rhaglen goginio.

Gwybodaeth am Ariannu & Chyfleoedd Posib

• Waterloo Foundation – mae’n ariannu prosiectau cymunedol sy’n rhoi sylw i anghydraddoldeb a chynaliadwyedd amgylcheddol.
• Arian i Bawb y Loteri Genedlaethol – Cymru  cefnogaeth i gymunedau ar y pethau pwysig, gan gynnwys costau byw.
• Lloyds Bank Foundation – grantiau i alluogi cymunedau i fynd i’r afael â materion cymdeithasol, a sbarduno newid parhaol.
• Cronfa Gymunedol Dŵr Cymru – grantiau i fyny at £5,000 tuag at brosiect cymunedol o’u dewis nhw.
• Sefydliad Cymunedol Cymru – mae’n cefnogi grwpiau cymunedol ac elusennau i gryfhau cymunedau lleol.
• Teclyn Chwilio Cyllido Cymru – llwyfan chwilio am gyllid a ddatblygwyd gan Cefnogi Trydydd Sector Cymru.
• Cylchlythyr Grantiau a Chyfleoedd Ariannol Posib

Cysylltwch

Os yw eich cyngor yn gweithio ar brosiect bwyd—neu eisiau help i gychwyn un—cofiwch gysylltu.

Ebost: [email protected]
Ymunwch â’r Sgwrs: Argyfwng Costau Byw – Grŵp Facebook